Депресијата е живот без бои. Ајде повторно да внесеме боја

Во одреден момент од животот, повеќето од нас веројатно ќе се соочат со депресија – дали преку депресивен член на семејството, пријател или колега од работа, или пак самите ќе ја доживееме. Депресијата е едно од најчестите ментални нарушувања, коешто премногу често останува недијагностицирано. И покрај неговата сериозност и зачестеност, постојат многу неточни претпоставки што ги спречуваат луѓето да бараат помош за да го подобрат своето здравје.

Боите можат да го одразат нашето расположение

На сликата „Пченкарни полиња со врани“ (Wheatfield with Crows), едно од последните уметнички дела на Винсент ван Гог, тој го насликал небото во застрашувачки нијанси на сива и сина боја наместо во своите вообичаени живи бои. Се верува дека ова темно небо ги одразува секогаш присутните самоубиствени мисли на уметникот.

Боите може да се користат за подобро изразување на мислите и чувствата. Со гледање фотографии и слики на социјалните мрежи и користење на вештачка интелигенција, психолозите можат сосема точно да ги препознаат депресивните растројства. Фотографиите и сликите направени од луѓе коишто страдаат од депресија често се потемни, црно-бели слики, со помалку луѓе и лица, што укажува на помал социјален контакт.

Депресијата не дискриминира

Депресијата се јавува кај луѓето од сите возрасти, сите нивоа на образование и сите социјални групи. Првите симптоми на депресија често се присутни уште во адолесценцијата, но епизода на депресија е можна во која било фаза од животот.

Веројатноста за депресија кај жените е двојно поголема отколку кај мажите, но во споредба со мажите, тие генерално бараат стручна помош порано и почесто. Важно е да се дијагностицира и лекува депресијата бидејќи предизвикува проблеми за пациентите и нивните семејства, го зголемува ризикот од развој на други болести или смрт, како и ризикот од самоубиство.

Митови и вистини за депресијата

МИТ бр. 1: ЛУЃЕТО СО ДЕПРЕСИЈА ПЛАЧАТ МНОГУ

Ова не е секогаш точно. Чувството на тага е еден од основните симптоми на депресијата, но не секогаш се манифестира како плачење.

Знаците на депресија се јавуваат во умот, емоциите, однесувањето и телото на засегнатото лице. Можеби сите лица со депресија ги немаат истите симптоми, истиот степен или времетраење. Некои пациенти се чувствуваат безвредно, виновно и безнадежно. Други пријавуваат губење на апетит, проблеми со спиењето, чувство на замор и тешкотии со концентрирање. Други, пак, пријавуваат претежно физички симптоми, како што се болка во градите и мускулите, болки во долниот дел на грбот и главоболки.

МИТ бр. 2: ЛУЃЕТО СО ДЕПРЕСИЈА НЕ СЕ СПОСОБНИ ДА РАБОТАТ

Тоа не важи за сите. Луѓето со депресија често ги кријат своите емоции во јавност и се однесуваат нормално, дури и среќно. И покрај тоа што се многу добри во својата работа, можеби ќе им треба повеќе време и енергија за да ги завршат задачите и можеби нема да можат да се опуштат и да уживаат по работа. Прекумерната работа може да биде знак за депресија, особено кај мажите.

МИТ бр. 3: ВИСТИНСКИТЕ МАЖИ НЕМААТ ДЕПРЕСИЈА

Мажите ја доживуваат депресијата поинаку од жените, па затоа најблиските и лекарите често не ја забележуваат. Наместо да покажуваат тага, депресивните мажи може да изгледаат раздразливи, немирни, уморни, лути или агресивни. За да не изгледаат слаби, ранливи и нестабилни, мажите поретко ги споделуваат своите проблеми. Нелекуваната депресија кај мажите може да биде исклучително опасна бидејќи може да доведе до злоупотреба на алкохол и дрога, дури може да доведе и до самоубиство.

МИТ бр. 4: ЛЕКУВАЊЕТО НА ДЕПРЕСИЈАТА ТРАЕ ДОЛГО И РЕТКО Е УСПЕШНО

Кај повеќето пациенти коишто се соочуваат со својата ситуација и активно се вклучуваат во лекувањето се забележува подобрена состојба. На луѓето со блага депресија може да им се помогне со психотерапија и советување. Умерената и тешка депресија треба да се лекува со лекови.

Денес, на повеќето пациенти им се препишува комбинација од антидепресиви и психотерапија. Важно е да се запамети дека за разлика од средствата за смирување и средствата за спиење, антидепресивите не предизвикуваат физичка или психолошка зависност. На антидепресивите обично им треба помеѓу две и четири недели за да почнат да делуваат, но со цел да се спречи повторување на симптомите на депресија, пациентот треба да го продолжи лекувањето најмалку шест месеци.

Депресијата може да ги украде сите бои од животот на една личност. Раното препознавање на болеста и активното учество во нејзиниот третман се клучни за ефикасно отстранување симптомите.

Литература

1. Vincent van Gogh: Paintings, Drawings, Quotes, and Biography: Wheatfield with Crows [internet]. 2009 [cited 25.10.2017]. Accessible at: www.VincentVanGogh.org.
2. TheJournal.ie. The colour of your Instagram photos can give a clue about your mood [internet]. 2017. [cited 23.10.2017]. Accessible at: https://www.thejournal.ie/instagram-photos-depression-clues-3528234-Aug2017/
3. Inštitut za razvoj človeških virov. Depresija. [internet]. 2017. [cited 23.10.2017]. Accessible at: https://www.psihoterapija-ordinacija.si/dusevne-motnje/motnje-razpolozenja/depresija
4. Psihoterapija Fiket.10 mitov in resnic o depresiji. [internet]. 2017. [cited 23.10.2017]. Accessible at: https://www.psihoterapija-fiket.si/index.php/articles/92-10-mitov-in-resnic-o-depresiji
5. eZdravje. Depresija pri moških [internet]. 2017. [cited 23.10.2017]. Accessible at:  https://www.ezdravje.com/dusevno-zdravje/depresija/depresija-pri-moskih/?s=vse